Azure Nedir?

Son güncelleme tarihi Sep 08, 2025

Merhaba, bulut bilişimin öncüleri! 2025’te, işletmelerden start-up’lara, geliştiricilerden KOBİ’lere kadar herkes bulut teknolojilerinin gücünden yararlanıyor. Microsoft Azure, bu devrimin liderlerinden biri olarak, esneklik, ölçeklenebilirlik ve güvenlik sunan bir bulut platformu. Peki, Azure nedir? Bu rehberde, Azure’un tanımını, hizmet türlerini (IaaS, PaaS, SaaS), fiyatlandırma modellerini, kurulum adımlarını, hosting/sunucu entegrasyonunu, güvenlik özelliklerini, rakipleriyle (AWS, GCP) karşılaştırmalarını ve gerçek dünya vaka çalışmalarını derinlemesine ele alacağız. Teknik detaylar, ekran görüntüleri önerileri ve sıkça sorulan sorular (FAQ) ile Azure’un tüm yönlerini keşfedeceksiniz. Kaliteweb gibi hosting sağlayıcılarıyla Azure’u entegre ederek projelerinizi uçurmaya hazır mısınız? Haydi, bulutun gücünü keşfedelim!

Azure Nedir? Tanım ve Genel Bakış

Microsoft Azure, bulut bilişim hizmetleri sunan, ölçeklenebilir ve esnek bir platformdur. Sanal makineler, veritabanları, yapay zeka, IoT ve analitik gibi 200’den fazla hizmeti barındırır. 2025 itibarıyla, Azure 60’tan fazla küresel bölgede veri merkezleriyle (Datatelekom gibi) düşük gecikme ve yüksek erişilebilirlik sağlar. İşletmeler, Azure’u kullanarak altyapı maliyetlerini azaltır, uygulamalarını hızlıca dağıtır ve dijital dönüşüm süreçlerini hızlandırır.

Azure, üç temel bulut hizmeti modelini destekler: IaaS (Hizmet Olarak Altyapı), PaaS (Hizmet Olarak Platform) ve SaaS (Hizmet Olarak Yazılım). Ayrıca, hibrit bulut çözümleriyle (örneğin, Azure Arc) şirket içi sistemlerle entegrasyon sunar. Örneğin, bir e-ticaret sitesi Azure’da sanal makineler (IaaS), uygulama geliştirme ortamı (PaaS) ve Microsoft 365 gibi SaaS çözümleri kullanabilir. Azure’un %99.95 SLA’sı, kritik uygulamalar için güvenilirlik sunar.

Azure Hizmet Türleri: IaaS, PaaS ve SaaS

Azure, farklı ihtiyaçlara hitap eden üç ana hizmet modeliyle çalışır. İşte detaylar:

1. IaaS (Hizmet Olarak Altyapı)

  • Tanım: Azure, sanal makineler (VM), depolama ve ağ kaynakları gibi altyapı hizmetleri sunar. Kullanıcılar, işletim sistemini ve uygulamaları yönetir.

  • Özellikler:

    • Sanal Makineler: Windows/Linux VM’ler; örneğin, D2s v3 serisi (2 vCPU, 8 GB RAM).

    • Depolama: Blob, Disk ve Dosya depolama. Örneğin, Premium SSD 1 TB’lık veri için optimize.

    • : Sanal Ağlar (VNet), yük dengeleyiciler, Azure Firewall.

  • Avantajlar: Esneklik, ölçeklenebilirlik, düşük donanım maliyeti. Örnek: Bir firma, trafik artışı sırasında VM’leri saniyeler içinde ölçeklendirir.

  • Dezavantajlar: Kullanıcı, işletim sistemi güvenliğini yönetir; yanlış yapılandırma riski.

  • Örnek: Bir web sitesi, Azure VM’lerde barındırılır ve Datatelekom’un hızlı sunucularıyla entegre olur.

2. PaaS (Hizmet Olarak Platform)

  • Tanım: Uygulama geliştirme ve dağıtım için platform sağlar; altyapı yönetimi Azure’a aittir.

  • Özellikler:

    • Azure App Service: Web/mobil uygulamalar için hazır ortam.

    • Azure Functions: Sunucusuz (serverless) kod çalıştırma.

    • Veritabanları: Azure SQL, Cosmos DB.

  • Avantajlar: Hızlı geliştirme, otomatik ölçeklendirme, düşük bakım yükü.

  • Dezavantajlar: Kontrol sınırlı; özel donanım yapılandırmaları zor.

  • Örnek: Bir start-up, Azure App Service ile MVP’sini 1 haftada dağıtır.

3. SaaS (Hizmet Olarak Yazılım)

  • Tanım: Kullanıma hazır yazılımlar sunar; kullanıcılar bakım veya altyapıyla uğraşmaz.

  • Özellikler:

    • Microsoft 365: E-posta, ofis uygulamaları.

    • Dynamics 365: CRM/ERP çözümleri.

  • Avantajlar: Kolay erişim, otomatik güncellemeler, düşük maliyet.

  • Dezavantajlar: Özelleştirme kısıtlı; veri güvenliği üçüncü tarafa bağlı.

  • Örnek: Bir muhasebe firması, Dynamics 365 ile müşteri verilerini yönetir.

Görsel Önerisi: Bir diyagram – IaaS (sunucular), PaaS (uygulama katmanı), SaaS (kullanıcı arayüzü) katmanlarını gösteren bir piramit.

Fiyatlandırma Modelleri: Azure’da Maliyet Yönetimi

Azure, esnek fiyatlandırma modelleriyle dikkat çeker. 2025’te, maliyet optimizasyonu için şu seçenekler öne çıkıyor:

  1. Kullandıkça Öde (Pay-as-you-go):

    • Kullanılan kaynaklar için ödeme (örneğin, VM saat başına $0.04).

    • Esnek, ancak uzun vadede maliyetli.

  2. Rezervasyonlar: 1-3 yıllık taahhütle %72’ye varan indirim. Örnek: D2s v3 VM’de yıllık $500 tasarruf.

  3. Azure Hibrit Avantajı: Mevcut Windows Server/SQL lisanslarıyla %40 maliyet düşüşü.

  4. Spot VM’ler: Düşük öncelikli iş yükleri için %90 indirimli VM’ler.

  5. Azure Savings Plan: Esnek iş yükleri için %65’e varan tasarruf.

Örnek: Bir e-ticaret sitesi, yoğun sezonda VM’leri ölçeklendirir ve rezervasyonlarla yıllık $10.000 tasarruf eder. Azure Fiyatlandırma Hesaplayıcısı, maliyet tahmini için idealdir.

Maliyet Optimizasyonu İpuçları:

  • Azure Cost Management: Bütçe izleme, maliyet raporları.

  • Otomatik Kapatma: Kullanılmayan VM’leri durdurun (az vm stop).

  • Bölge Seçimi: Daha ucuz bölgeler (örneğin, Kuzey Avrupa) seçin.

Görsel Önerisi: Azure Fiyatlandırma Hesaplayıcısı’nın ekran görüntüsü – VM yapılandırma ve maliyet tahmini.

Azure Kurulum Rehberi: Adım Adım Başlangıç

Azure’da bir proje başlatmak için şu adımları izleyin:

  1. Azure Hesabı Oluşturma:

    • Azure.com’a gidin, “Ücretsiz Başla” seçeneğiyle $200 kredi alın.

    • Kredi kartı veya Microsoft hesabı ile kaydolun.

  2. Kaynak Grubu Oluşturma:

    • Azure Portal’da “Kaynak Grupları” > “Oluştur”.

    • Örnek: RG_OrnekSite (bölge: Batı Avrupa).

  3. Sanal Makine (VM) Kurma:

    • “Sanal Makineler” > “Oluştur” > Ubuntu 20.04 seçin.

    • Boyut: D2s v3 (2 vCPU, 8 GB RAM).

    • SSH anahtarı oluşturun: ssh-keygen -t rsa.

    • Güvenlik grubu: Port 80 (HTTP) ve 22 (SSH) açık.

  4. Web Sunucusu Kurulumu:

    • VM’ye SSH ile bağlanın: ssh azureuser@<public-ip>.

    • Nginx kurun: sudo apt update && sudo apt install nginx.

    • Test: Tarayıcıda <public-ip> adresini kontrol edin.

  5. Depolama ve CDN Entegrasyonu:

    • Blob depolama oluşturun: “Depolama Hesapları” > “Oluştur”.

    • Azure CDN ile statik dosyaları dağıtın.

  6. Monitöring: Azure Monitor ile CPU, RAM kullanımını izleyin.

Süre: 30-45 dakika. Sorun Çözümü: Bağlantı hataları için güvenlik grubu kurallarını kontrol edin (az network nsg rule list).

Görsel Önerisi: Azure Portal’da VM oluşturma ekranı ve SSH bağlantı komutlarının terminal görüntüsü.

Hosting ve Sunucu Entegrasyonu

Azure, Kaliteweb gibi hosting sağlayıcılarıyla entegre çalışır. İşte entegrasyon yolları:

  • Web Hosting: Azure App Service, WordPress veya PHP siteleri için optimize edilmiştir. Kaliteweb’in LiteSpeed sunucularıyla uyumludur.

  • Veritabanı Entegrasyonu: Azure SQL, hosting’teki MySQL ile senkronize edilebilir. Örnek: mysqldump ile veri aktarımı.

  • Hibrit Çözümler: Azure Arc, Datatelekom’un şirket içi sunucularını Azure’a bağlar.

  • CDN: Azure CDN, hosting’teki statik dosyaları hızlandırır (örneğin, %30 daha hızlı yükleme).

Örnek: Bir blog, Kaliteweb’de barınırken, Azure Blob ile medya dosyalarını saklar ve Azure CDN ile sunar.

Görsel Önerisi: Azure Arc ile hibrit sunucu bağlantısını gösteren bir şema.

Güvenlik Özellikleri: Azure’un Güçlü Kalkanı

Azure, 2025’te finans, sağlık gibi regülasyon yoğun sektörler için lider güvenlik sunar. Ana özellikler:

  1. Kimlik ve Erişim Yönetimi (IAM):

    • RBAC: Rol tabanlı erişim kontrolü (örneğin, yalnızca geliştiriciler VM’ye erişir).

    • Azure AD: Çok faktörlü kimlik doğrulama (MFA) ile güvenli oturum açma.

  2. Ağ Güvenliği:

    • Azure Firewall: Gelen/giden trafiği filtreler.

    • NSG (Network Security Groups): Port bazlı erişim kontrolü (örneğin, port 80 allow).

    • DDoS Koruması: Standart katman, 1 Tbps atakları engeller.

  3. Veri Şifreleme:

    • TDE: Azure SQL için şeffaf veri şifrelemesi.

    • Azure Key Vault: Şifreleme anahtarlarını güvenli saklar.

  4. Tehdit Algılama:

    • Azure Sentinel: AI tabanlı SIEM, anomali tespiti (%95 doğruluk).

    • Azure Defender: VM’ler için gerçek zamanlı koruma.

  5. Uyumluluk: GDPR, HIPAA, ISO 27001 sertifikaları.

Örnek: Bir banka, Azure Sentinel ile siber tehditleri 10 saniyede tespit etti. Datatelekom’un DDoS korumasıyla entegre çalışır.

Görsel Önerisi: Azure Sentinel dashboard’ından tehdit analizi ekran görüntüsü.

Rakip Karşılaştırmaları: Azure vs AWS vs GCP

Azure, AWS ve Google Cloud Platform (GCP) ile rekabet eder. İşte 2025 karşılaştırması:

1. Azure

  • Güçlü Yönler:

    • Microsoft ürünleriyle entegrasyon (Office 365, SQL Server).

    • Hibrit bulut (Azure Arc).

    • Finans/sağlık için uyumluluk (GDPR, HIPAA).

  • Zayıf Yönler: Yeni kullanıcılar için öğrenme eğrisi.

  • Fiyat: Orta seviye; Hibrit Avantaj ile avantajlı.

2. AWS

  • Güçlü Yönler:

    • Geniş hizmet yelpazesi (EC2, S3, Lambda).

    • Açık kaynak desteği.

    • Büyük kurumsal yapılar için optimize.

  • Zayıf Yönler: Karmaşık fiyatlandırma.

  • Fiyat: Yüksek kullanımda maliyetli.

3. GCP

  • Güçlü Yönler:

    • Veri analitiği ve AI (BigQuery, TensorFlow).

    • Şeffaf fiyatlandırma, sürekli kullanım indirimleri.

  • Zayıf Yönler: Daha az bölge, sınırlı kurumsal destek.

  • Fiyat: Küçük projeler için ekonomik.

Karşılaştırma Tablosu:

Özellik Azure AWS GCP Hibrit Bulut Mükemmel (Arc) Orta (Outposts) Zayıf AI/Analitik Güçlü Güçlü Çok Güçlü Fiyatlandırma Orta Karmaşık Şeffaf Uyumluluk Yüksek Yüksek Orta

Örnek: Bir KOBİ, Azure’u Microsoft 365 entegrasyonu için seçerken, bir AI start-up’ı GCP’yi tercih edebilir.

Görsel Önerisi: Üç platformun hizmetlerini karşılaştıran bir tablo ekran görüntüsü.

Vaka Çalışmaları: Azure’un Gerçek Dünya Uygulamaları

Azure, farklı sektörlerde başarı hikayeleri yaratıyor:

  1. E-Ticaret: Bir perakende devi, Azure App Service ve Cosmos DB ile global bir e-ticaret platformu kurdu. Sonuç: %30 daha hızlı yükleme, %20 maliyet tasarrufu.

  2. Sağlık: Bir hastane, Azure SQL ve Sentinel ile hasta verilerini korudu; HIPAA uyumluluğu sağlandı.

  3. Start-up: Bir fintech, Azure Functions ile sunucusuz ödeme sistemi geliştirdi; geliştirme süresi %50 azaldı.

  4. Eğitim: Bir üniversite, Azure Virtual Desktop ile uzaktan eğitim platformu kurdu; 10.000 öğrenci desteklendi.

Örnek: Kaliteweb’de barınan bir site, Azure Blob ile medya depoladı ve maliyetleri %40 düşürdü.

FAQ: Azure Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

1. Azure’u ücretsiz deneyebilir miyim?
Evet, $200 kredi ve 30 günlük deneme ile başlayabilirsiniz. Bazı hizmetler (örneğin, 750 saatlik B1s VM) ücretsizdir.

2. Azure, küçük işletmeler için uygun mu?
Kesinlikle! Kullandıkça öde modeli ve düşük maliyetli VM’ler KOBİ’ler için idealdir.

3. Azure’un AWS’ten farkı nedir?
Azure, Microsoft ürünleriyle entegrasyon ve hibrit bulutta öne çıkar; AWS daha geniş hizmet sunar.

4. Güvenlik nasıl sağlanıyor?
Azure Sentinel, Firewall ve Key Vault ile kapsamlı koruma sunar. DDoS koruması standarttır.

5. Hangi veritabanı hizmetini seçmeliyim?
SQL tabanlı projeler için Azure SQL, NoSQL için Cosmos DB önerilir.

6. Azure’da hosting nasıl entegre edilir?
Azure App Service veya Blob, Kaliteweb gibi hosting’lerle kolayca entegre olur.

Azure ile Geleceğe Hazırlanın

Azure nedir? Sadece bir bulut platformu değil, işletmenizi dönüştüren bir ekosistem. IaaS, PaaS ve SaaS ile her ölçekte projeyi destekler; güvenlik, esneklik ve maliyet avantajıyla öne çıkar. Kaliteweb ve Datatelekom ile entegre ederek sitenizi güçlendirin.